Bezsilność ma dziś numer kierunkowy i windykacyjny skrypt. Wystarczy, że operator sprzeda dawno przedawnioną fakturę do funduszu sekurytyzacyjnego, a telefon dłużnika zamienia się w syrenę alarmową: 07:05, 21:57, „propozycja ugody” tuż po kolacji. Prawo niby chroni – trzy lata w telekomach, sześć lat po wyroku – ale dopiero w sądzie, gdy konsument zdoła wypowiedzieć magiczne słowo „przedawnienie”. Do tego momentu presja i groźny list z logo niby-komorniczym działają jak dobrze naoliwiony lewar.
Czy to jeszcze egzekwowanie roszczenia, czy już wyłudzenie sprytnie ukryte w szarej strefie paragrafów? Firmy windykacyjne zarabiają na niewiedzy i stresie – kto zapłaci, ten „ożywi” dług, kto podpisze ugodę, przedłuży go o kolejne lata. I właśnie o to chodzi: przestraszyć, zagadać, wymusić samoczynne przyznanie się do długu, zanim ktokolwiek zobaczy salę rozpraw.
W tym tekście pokażemy, skąd biorą się „wiecznie żywe” zobowiązania, dlaczego windykatorzy panicznie unikają sądu, jakie sztuczki stosują, oraz – przede wszystkim – jak skutecznie postawić tamę ich nachalności. Konkretne przepisy, decyzje UOKiK i gotowe kroki obrony, bez ozdobników i zbędnej kazuistyki. Bo prawo działa, ale trzeba umieć je włączyć.
Kto dzwoni, dlaczego i jak się bronić?
1. Skąd biorą się „wiecznie żywe” długi
Polscy operatorzy telekomunikacyjni, banki i sklepy ratalne regularnie sprzedają pakiety zaległych płatności funduszom sekurytyzacyjnym za ułamek wartości. Fundusz z kolei zleca odzyskanie należności wyspecjalizowanym firmom windykacyjnym. Choć roszczenie nadal formalnie istnieje, po upływie ustawowego terminu (np. 3 lata dla usług telekomunikacyjnych, 6 lat dla roszczeń potwierdzonych wyrokiem) dłużnik może w sądzie podnieść zarzut przedawnienia – i wygrać.
2. Najgłośniejsze firmy i zarzuty
| Firma | Najczęstsze uwagi klientów / decyzje UOKiK |
|---|---|
| BEST S.A. | Skupuje pakiety przedawnionych długów; skargi na telefony i wizyty terenowe. |
| EOS KSI Polska | 194,8 tys. zł kary za pisma „Egzekucja komornicza”, sugerujące toczące się postępowanie. |
| KRUK S.A. | Decyzja UOKiK (2008) – ponad 90 tys. zł za zawyżanie kosztów i groźby egzekucji. |
| Ultimo / B2Impact | 186 tys. zastraszających listów; spółka zobowiązała się do zmiany praktyk. |
| Intrum Justitia (Intrum) | 221 272 zł kary za wywieranie „niedopuszczalnej presji” – groźby wizyt o 7-21. |
| Hoist Finance | Decyzja DKK-177/2017 dot. przejęć portfeli długów (UOKiK monitoruje koncentrację). |
| GetBack S.A. | Afera obligacyjna 2018 r.; spółka sama weszła w restrukturyzację, jednocześnie windykując cudze długi. |
3. Dlaczego unikają sądu?
Postępowanie sądowe daje dłużnikowi szansę podniesienia zarzutu przedawnienia. Windykatorzy częściej próbują więc „przypomnieć się” telefonem o 7 rano lub 22 wieczorem, licząc, że klient sam zapłaci lub podpisze ugodę, co przerywa bieg przedawnienia i „ożywia” dług.
4. Typowe techniki nękania
- codzienne lub wielokrotne połączenia (czasem z rotujących numerów),
- SMS-y z groźbą wizyty windykatora terenowego,
- listy stylizowane na „wezwanie komornicze” lub „wstęp do egzekucji”,
- próby kontaktu z rodziną lub sąsiadami (zakazane przez RODO).
Ustawowy projekt ogranicza kontakt do 3 prób tygodniowo w dni robocze 9-17 – ale nie został jeszcze uchwalony .
5. Twoje prawa i skuteczne kroki
- Nie potwierdzaj długu telefonicznie. Żądaj pisemnego potwierdzenia wierzytelności (umowa, cesja, wyliczenie).
- Sprawdź termin przedawnienia i w sądzie podnieś zarzut (art. 117 § 2 k.c.).
- Wezwij firmę do zaniechania naruszeń i usuń zgodę marketingową. Wzory pism i zawiadomienia o uporczywym nękaniu znajdziesz np. na EuroLege.
- Złóż skargę
- do UOKiK – nieuczciwe praktyki,
- do Rzecznika Finansowego – spory konsumenckie,
- do UODO – nadużycie danych kontaktowych,
- na Policję (art. 190a §1 k.k.) – uporczywe nękanie.
- Blokuj numery, nagrywaj rozmowy – w Polsce wolno nagrywać własne połączenia jako dowód.
6. Czy rząd wreszcie ureguluje windykację?
Projekt ustawy UD 435 „o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora” (MS, kwiecień 2023) wprowadza: licencję, rejestr windykatorów, limit kontaktów (9-17) i kary do 500 tys. zł. Prace konsultacyjne trwają, ale – mimo interpelacji poselskich – do połowy 2025 r. Sejm nie skierował projektu do I czytania.
Pytanie otwarte: czy kolejny rząd zdecyduje się przyspieszyć prace, aby przywrócić spokój milionom obywateli?
Źródła
- legalmedia.pl – „Firma windykacyjna BEST S.A – co to jest?”
- bankier.pl – „UOKiK kwestionuje praktyki EOS KSI Polska”
- UOKiK, Decyzja RŁO 6/2020 dotycząca KRUK S.A.
- icpen.org – „Poland – Ultimo – Decision of UOKiK”
- mamdlugi.pl – „Firma windykacyjna Ultimo (B2Impact)”
- wp.pl/finanse – „UOKiK ws. kary dla Intrum Justitia”
- UOKiK, Baza decyzji – DKK-177/2017 (Hoist Finance)
- wyborcza.biz – „Upadający windykator GetBack odda swoje długi…”
- adwokat-wasowicz.pl – „Przedawnienie należności – jakie długi ulegną przedawnieniu w 2025 r.?”
- mamdlugi.pl – „W jakich godzinach pracuje windykator terenowy?”
- bankier.pl – „Windykator zadzwoni do dłużnika tylko do 17?”
- rpms.pl – „Nowe regulacje dotyczące firm windykacyjnych”
- eurolege.pl – wzory pism i zawiadomień o nękaniu
(linki wklejone wprost – wystarczą do publikacji na blogu)
Analiza faktów
Informacje oparto głównie na:
- Decyzjach UOKiK – dokumenty urzędowe o najwyższej wiarygodności.
- Artykułach branżowych i prawniczych – weryfikują praktyki w terenie.
- Projektach ustaw – dane z gov.pl i Sejmu.
Zestawienie różnych lat i kwot kar pokazuje, że problem jest systemowy i przewlekły. Nie znaleziono wiążących, opublikowanych harmonogramów dalszych prac legislacyjnych po etapie konsultacji z 2023 r., co potwierdza brak realnych zmian do czerwca 2025 r. Jeśli któraś z firm kwestionowałaby opisane decyzje, prawomocny status potwierdza baza UOKiK.
Opublikuj komentarz