Kto lepiej kradł? PO vs PiS

Na każdy zarzut dotyczący niegospodarności politycy PiS odpowiadają, że przecież za ich poprzedników było jeszcze gorzej. No cóż, pamięć ludzka jest zawodna, ale w Internecie nic nie ginie.

Postanowiłem zatem zrobić małe zestawienie. Afer, kosztów, konsekwencji. Dane uzyskałem z oficjalnych źródeł, każdy może to sprawdzić. Starałem się zachować pełną neutralność w wymienianiu afer i ich wyszukiwaniu. W komentarzach neutralności już zachować nie zdołałem.

A więc pora przypomnieć wszystkie większe afery, które przetoczyły się przez III RP za rządów PO-PSL i PiS. Z nazwami. Z kosztami. I z pytaniem: kto zapłacił za te wszystkie przekręty? My. Wy. Sprawcy?


Afery i nieprawidłowości za rządów PO-PSL (2007–2015)

Poniżej znajduje się opis najgłośniejszych spraw z tego okresu.

  • Afera OFE – W 2014 roku rząd Donalda Tuska przeniósł z kont w Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE) do ZUS część pieniędzy inwestowaną w obligacje skarbowe. Chodziło o około 153 miliardy złotych. Pieniądze te zostały zaliczone na poczet przyszłych emerytur i zapisane na indywidualnych kontach w ZUS. Decyzję tłumaczono koniecznością ochrony finansów publicznych i uniknięcia przekroczenia progu długu publicznego. Reforma była jednak bardzo kontrowersyjna.
  • Podniesienie wieku emerytalnego – W 2012 roku Sejm stopniowo podniósł wiek emerytalny do 67 lat dla kobiet i mężczyzn. Decyzja, choć uzasadniana danymi demograficznymi i ekonomicznymi, wywołała ogromne niezadowolenie społeczne i stała się jednym z głównych tematów kampanii wyborczej PiS, które po dojściu do władzy cofnęło reformę.

Pozostałe główne afery zebrano w tabeli.

AferaSzacowane stratyKonsekwencje polityczne i karne
Afera hazardowakilkaset milionów złotychDymisje ministrów: Mirosława Drzewieckiego i Zbigniewa Chlebowskiego.
Amber Gold851 milionów złotych (19 tys. oszukanych osób)Skazanie Marcina P., powołanie komisji śledczej.
Afera taśmowaKryzys wizerunkowy i spadek zaufaniaDymisje ministrów.
Afera informatyczna MSWiAponad 100 milionów złotychZarzuty dla kilkudziesięciu osób, część spraw zakończona wyrokami skazującymi.
Elewarr i PSLsetki tysięcy złotychDymisja (a następnie powrót) ministra Sawickiego.
Stadiony i autostrady (Euro 2012)2–3 miliardy złotych (opóźnienia, przepłacone kontrakty)Brak bezpośrednich konsekwencji politycznych.
Zegarek NowakaAfera symboliczna (wizerunkowa)Dymisja ministra, proces sądowy.
Infoafera, CEPIK, ePUAPsetki milionów złotychCzęść winnych skazana.
CBA i certyfikatyKryzys wizerunkowy (inwigilacje, nadużycia)Wina rozmyta, brak konsekwencji.

PODSUMOWANIE DLA PO-PSL:

  • Szacowane straty: ok. 6–8 miliardów zł.
  • Konsekwencje: Co najmniej kilkanaście dymisji, wydano co najmniej 14 wyroków skazujących w sprawach korupcyjnych i przetargowych.

Afery i nieprawidłowości za rządów PiS (2015–2023)

Poniżej znajduje się opis najgłośniejszych spraw z tego okresu.

  • Afera smoleńska (podkomisja Macierewicza) – Polityczne wykorzystanie katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku. Podkomisja smoleńska, kierowana przez Antoniego Macierewicza, wydała ponad 30 mln zł, nie przedstawiając żadnych dowodów na zamach. Straty społeczne to trwałe podzielenie społeczeństwa i zniszczenie zaufania do instytucji państwa.
  • Afera wizowa – Oficjalnie śledztwem objęto 268 wniosków wizowych (9 aktów oskarżenia, 5 wyroków). Według raportów medialnych, liczba wiz wydanych z naruszeniem procedur mogła sięgać kilkudziesięciu, a nawet ponad 100 tysięcy. Dymisje objęły urzędników niższego szczebla.

Pozostałe główne afery zebrano w tabeli.

AferaSzacowane straty / KosztKonsekwencje polityczne i karne
Afera respiratorowa200 milionów złotych (za respiratory od handlarza bronią)Brak odpowiedzialności, dymisja ministra zdrowia.
Afera maseczkowa5 milionów złotych (za maseczki bez certyfikatów)Brak konsekwencji.
Fundusz Sprawiedliwościco najmniej 280 milionów złotych (na cele niezwiązane z pomocą ofiarom)Brak odpowiedzialności politycznej ministra Ziobry.
Willa+ok. 40 milionów złotych (na nieruchomości dla prorządowych fundacji)Brak konsekwencji.
Pegasusponad 25 milionów złotych (za system do inwigilacji)Brak odpowiedzialności.
Dwie wieże (Srebrna)Afera wizerunkowa (podejrzenia o wykorzystanie pozycji)Brak konsekwencji, projekt nie doszedł do skutku.
Stadniny koniStraty wizerunkowe, spadek wartości koni nawet o 60%Brak odpowiedzialności.
TVP (propaganda)ok. 14–17 miliardów złotych (w latach 2016-2023)Przekształcenie mediów publicznych w tubę partyjną.
Polski ŁadStraty szacowane na 17 miliardów złotych (chaos podatkowy, straty samorządów)Brak konsekwencji.
GetBack2,5 miliarda złotych (9 tys. oszukanych osób)Brak odpowiedzialności politycznej za błędy nadzoru.
Elektrownia Ostrołęka C1,3 miliarda złotych (na budowę i rozbiórkę)Brak odpowiedzialności politycznej.
KNF i PolnordKryzys wizerunkowy (korupcja na szczycie nadzoru finansowego)Jeden zarzut, brak konsekwencji politycznych.
NCBR (granty)150 milionów złotych (wątpliwe dotacje)Brak winnych, sprawa rozwojowa.
Fundacje o. Rydzykaponad 300 milionów złotych (z budżetu państwa)Brak kontroli, wsparcie polityczne.
CPKponad 1 miliard złotych (na analizy i przygotowania bez efektu)Brak konsekwencji.
Granatnik komendantaMiędzynarodowy wstyd, koszty remontuBrak dymisji i konsekwencji dla Komendanta Głównego Policji.
Przekop Mierzei Wiślanejponad 2 miliardy złotych (inwestycja o symbolicznym znaczeniu gospodarczym)Brak konsekwencji.

PODSUMOWANIE DLA PIS:

  • Szacowane straty: ponad 22 miliardy zł (w ujawnionych aferach).
  • Ukryte zadłużenie: Dodatkowo ok. 363 miliardy złotych przeniesione poza budżet państwa (Fundusz COVID-19, PFR etc.).
  • Konsekwencje: Prawie żadnych dymisji, znikoma liczba kar.

Bilans porównawczy

Straty finansowe dla państwa:

  • PiS: Ponad 22 miliardy złotych (plus ponad 350 mld zł ukrytego długu).
  • PO-PSL: Ok. 6–8 miliardów złotych.

Konsekwencje polityczne i karne:

  • PiS: Niemal zerowe dymisje, nieliczne zarzuty, pełna bezkarność najważniejszych osób.
  • PO-PSL: Kilkanaście dymisji, część spraw zakończona wyrokami skazującymi.

Podsumowanie stylu rządzenia:

  • PO-PSL: Dużo niekompetencji, trochę korupcji, trochę dymisji, nieco wstydu.
  • PiS: Systemowa grabież, zero dymisji, miliony na propagandę, miliardy na „nic”, a wszystko pod przykrywką Boga, narodu i suwerenności.

Nie ma symetrii. Jest drastyczna różnica między patologią a bezkarnością.


Gospodarka i Finanse Państwa

WskaźnikRządy PO-PSL (2007–2015)Rządy PiS (2015–2023)
Kontekst gospodarczyGlobalny kryzys finansowy. Polska jako jedyny kraj UE bez recesji.Dobra koniunktura globalna, następnie kryzys COVID-19 i inflacyjny.
PKB (wartość początkowa)1,343 bln zł (2007)1,798 bln zł (2015)
PKB (wartość końcowa)1,798 bln zł (2015)ok. 3,3 bln zł (2023)
Wzrost PKB (realnie)ok. 34%ok. 38%
Dług publiczny (wartość pocz.)527 mld zł (2007)872 mld zł (2015)
Dług publiczny (wartość końc.)872 mld zł (2015)ok. 1,6 bln zł (2023) (+ ok. 363 mld zł ukrytego długu)
Wzrost długu publicznego+345 mld zł+ponad 700 mld zł (oficjalnie)

Inwestycje vs. Świadczenia

  • Rządy PO-PSL (2007–2013): Inwestycje w infrastrukturę
    • Zrealizowano ok. 7000 km nowych dróg i autostrad.
    • Polska uzyskała z budżetu UE ok. 440 mld zł.
  • Rządy PiS (2015–2023): Inwestycje w programy społeczne
    • Koszt programów (500+, 13. i 14. emerytura etc.) przekroczył 300 mld zł.
    • Udział inwestycji publicznych w PKB spadł z 5,1% (2015) do 3,3% (2022).

Wniosek: Zamiast autostrad, mamy świadczenia. Zamiast infrastruktury, więcej mięska i piwa na grillu.


Kto był lepszy?

Jeśli lubisz bajki o suwerenności i narodowej dumie – PiS był lepszy. Jeśli jednak pytasz: kto realnie dbał o Polskę – to rządy PO-PSL były bardziej odpowiedzialne. Nie idealne, ale racjonalne.

PiS zaś to władza, która:

  • zadłużyła państwo bardziej niż ktokolwiek wcześniej,
  • skompromitowała media publiczne,
  • użyła prokuratury do ścigania oponentów,
  • przeżarła fundusze unijne bez reformy systemowej,
  • podzieliła naród na dwa plemiona.

I zostawiła nas z rachunkiem do zapłaty.

Na koniec

Nie, Tusk nie sprzedał Polski Niemcom. Za to PiS sprzedał Polakom iluzję państwa dobrobytu, kupując czas za pożyczone miliardy. I jak w każdej piramidzie finansowej – ktoś zostanie z ręką w nocniku. Tyle że w tej wersji będzie to całe państwo i jego obywatele.

I jeśli tego nie rozumiemy – to już nie chodzi o politykę. Chodzi o odrobinę zdrowego rozsądku.

Opublikuj komentarz