Czy 5G smaży nam mózgi?

Co naprawdę wynika z raportów WHO, badań naukowych i dlaczego wciąż wierzymy w teorię spiskową

1. Skąd tyle strachu?

Gdy w 2019 r. na masztach pojawiła się tabliczka „5G”, internet zalały nagłówki o „mikrofalach, które ugotują ci mózg”. W skrajnych przypadkach skończyło się to podpalaniem stacji bazowych w Wielkiej Brytanii i groźbami wobec techników telekomunikacyjnych theguardian.com. Strach ma jednak krótkie nogi – i bardzo długie fale radiowe.

2. 5G a widmo elektromagnetyczne

5G pracuje głównie w pasmach 3,4–3,8 GHz oraz – w wersji mmWave – około 26–28 GHz. To wciąż promieniowanie niejonizujące, którego energia jest zbyt mała, by zrywać wiązania chemiczne w DNA (w przeciwieństwie do promieni X czy gamma). Głównym mechanizmem oddziaływania jest minimalne ogrzewanie tkanek, ale przy mocach setki–tysiące razy niższych od poziomów, które mogłyby podnieść temperaturę ciała o 0,1 °C. who.int

3. Co mówi WHO?

WHO Q&A (2020) podsumowuje, że „do tej pory nie wykazano związku przyczynowego między technologiami bezprzewodowymi a niekorzystnym wpływem na zdrowie” who.int.
Trwa duża ocena ryzyka EMF w ramach projektu Environmental Health Criteria, obejmująca pełne pasmo RF (0,1–300 GHz). Publikacja została przesunięta, ale zaktualizowane wnioski spodziewane są w najbliższych latach who.int.
W 2024 r. przegląd 63 badań zamówiony przez WHO nie znalazł podwyższonego ryzyka nowotworów mózgu u użytkowników telefonów komórkowych reuters.com.

4. Limity bezpieczeństwa – ICNIRP 2020

Międzynarodowa Komisja Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP) odświeżyła wytyczne w 2020 r.; obejmują one 100 kHz – 300 GHz, a więc całe 5G. Limity dla ludności zostały ustalone z 50-krotnym marginesem bezpieczeństwa względem progu, przy którym można by zaobserwować jakikolwiek efekt biologiczny icnirp.org.

W praktyce pomiary przy działających stacjach 5G pokazują poziomy 0,0003–0,008 % dozwolonego maksimum publicznego MPE pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.

5. Nowe badania (2024–2025)

Rok	Co zbadano	Wniosek
2024	63 badań epidemiologicznych (WHO)	Brak wzrostu ryzyka raka mózgu reuters.com
2025	Pomiary mmWave przy stacjach bazowych	<0,01 % limitu ICNIRP pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
2025	Ekspozycja ludzkich komórek skóry na 5G	Brak zmian ekspresji genów i metylacji DNA timesofindia.indiatimes.com

6. A co z „mikrofalowym syndromem”?

Szwedzka grupa Hardella opisała 7 studiów przypadków pacjentów z bezsennością czy bólami głowy po uruchomieniu nadajnika 5G pubmed.ncbi.nlm.nih.gov. To raporty obserwacyjne bez grupy kontrolnej, obarczone efektem nocebo i brakiem pomiarów ekspozycji przed objawami. Nie mogą więc przesądzać o przyczynowości.

7. Skąd wzięła się teoria spiskowa?

Wiosna 2020 – wideo na Facebooku łączy 5G z COVID-19, zdobywając miliony odsłon vox.com.
Efekt: podpalenia masztów, ataki na inżynierów, fale dezinformacji w WhatsAppie i TikToku. Mechanizm? Mieszanka heurystyki strachu („nowa technologia = zagrożenie”) i algorytmów nagradzających sensacyjne treści.

8. Podsumowanie dla zabieganych

Nie, 5G nie „smaży mózgu” – fale są niejonizujące, a typowe poziomy ekspozycji są tysiące razy poniżej progów efektów biologicznych.
WHO i ICNIRP nie znajdują dowodów na szkodliwość przy przestrzeganiu wytycznych.
Najnowsze badania z 2024–2025 r. potwierdzają brak wpływu na raka, DNA czy temperaturę ciała.
Teorie spiskowe żyją dzięki medialnej atrakcyjności, nie faktom naukowym.

Analiza faktów

Stwierdzenie	Status	Źródło
5G jest promieniowaniem jonizującym	Fałsz	podstawy fizyki + WHO who.int
WHO ostrzega przed używaniem 5G	Fałsz – WHO prowadzi ocenę, ale nie zaleca wstrzymania technologii who.int
ICNIRP obniżyła limity z powodu 5G	Fałsz – limity z 2020 r. zostały zaktualizowane, nie obniżone, i wciąż są wielokrotnie powyżej realnej ekspozycji icnirp.org
Case-study Hardella dowodzi szkodliwości	Niepotwierdzone – opis przypadków bez kontroli nie daje dowodu przyczynowości pubmed.ncbi.nlm.nih.gov