Dzisiejsze informacje 16 i 17 czerwca 2025

Zapraszam na codzienny przegląd najważniejszych wiadomości z kraju i ze świata. W dzisiejszym raporcie „Pod włos” przyglądamy się nowym przepisom dotyczącym rynku pracy w Polsce, przełomowej decyzji sądu w sprawie świadczenia 800 plus oraz globalnym prognozom gospodarczym, które wskazują na nadchodzące spowolnienie. W kraju emocje budzą również obchody 990. rocznicy śmierci Bolesława Chrobrego. Zapraszam do lektury.

Nauka

Polska

Konferencja „Science for the Planet” w Warszawie: Na Uniwersytecie Warszawskim odbywa się dziś konferencja „Science for the Planet – from a molecule to an ecosystem”, organizowana przez wydziały Chemii i Biologii. Wydarzenie skupia naukowców z różnych dziedzin w celu dyskusji nad rozwiązaniami na rzecz ochrony naszej planety. Źródło
Bezpłatne szkolenie z bezpieczeństwa w warsztatach szkolnych: Okręgowy Inspektorat Pracy w Kielcach organizuje dziś szkolenie dla dyrektorów i nauczycieli szkół ponadpodstawowych. Inicjatywa ma na celu podniesienie standardów bezpieczeństwa młodocianych pracowników podczas praktycznej nauki zawodu. Źródło
Dostępność badań genetycznych na NFZ: Według danych NFZ na 17 czerwca, w Bydgoszczy w Medycznych Laboratoriach Diagnostycznych Invicta można wykonać badania genetyczne bez kolejki. To ważna informacja dla pacjentów z regionu kujawsko-pomorskiego. Źródło
Nabór na kredyt ekologiczny dla firm: Od dziś przedsiębiorcy mogą składać wnioski o „kredyt ekologiczny”. Jest to forma bezzwrotnego wsparcia dla firm inwestujących w modernizację infrastruktury w celu zmniejszenia zużycia energii o co najmniej 30%. Nabór potrwa do 31 lipca. Źródło
Programy edukacyjne MEN: Ministerstwo Edukacji Narodowej kontynuuje w czerwcu realizację programów „Młodzi obywatele”, „Odkrywcy” oraz „Nasze tradycje”. Na wsparcie organizacji pozarządowych i podmiotów oświatowych przeznaczono łącznie 90 mln zł. Źródło
XII Konferencja „Innowacje w Praktyce”: Na początku czerwca w Lublinie odbyła się konferencja naukowa, której celem była wymiana doświadczeń oraz integracja studentów, doktorantów i młodych naukowców w zakresie wdrażania innowacji. Źródło
Cyberbezpieczeństwo w centrum uwagi: Do dziś trwa rejestracja na spotkanie online dotyczące naborów w ramach nowego programu pracy w zakresie cyberbezpieczeństwa na lata 2025-2027, organizowane przez European Cybersecurity Competence Centre (ECCC). Źródło
Polska chemia analityczna: Trwają przygotowania do Polskiej Konferencji Chemii Analitycznej (PoKoChA2025), która odbędzie się w lipcu. Organizatorami są wydziały chemiczne Uniwersytetu Gdańskiego i Politechniki Gdańskiej. Źródło
Finansowanie dla młodych naukowców: Narodowe Centrum Nauki kontynuuje ocenę wniosków w ramach programów grantowych, wspierając rozwój badań podstawowych w Polsce. Źródło
Rozwój technologii kosmicznych: Polska Agencja Kosmiczna aktywnie wspiera krajowe firmy w pozyskiwaniu kontraktów z Europejskiej Agencji Kosmicznej, co stymuluje rozwój zaawansowanych technologii. Źródło

Świat

Światowy Dzień Przeciwdziałania Pustynnieniu i Suszy: Dziś na całym świecie obchodzony jest dzień mający na celu podnoszenie świadomości na temat problemów związanych z degradacją ziemi i niedoborem wody, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego. Źródło
Nowy wyścig zbrojeń jądrowych: Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) ostrzega, że świat stoi w obliczu nowego wyścigu zbrojeń nuklearnych, w miarę jak mocarstwa modernizują swoje arsenały. Źródło
Sztuczna inteligencja w dekodowaniu białek: Naukowcy coraz szerzej wykorzystują AI do analizy struktur białkowych, co może przyspieszyć rozwój nowych leków i terapii. Źródło
Zmienna natura ciemnej energii: Eksperyment DESI (Dark Energy Spectroscopic Instrument) dostarcza kolejnych danych sugerujących, że ciemna energia, siła napędzająca ekspansję wszechświata, może zmieniać się w czasie, co podważa dotychczasowe modele kosmologiczne. Źródło
Fotoniczne układy scalone: Dwie firmy ogłosiły stworzenie nowych chipów komputerowych, które do obliczeń wykorzystują światło. Technologia ta może rozwiązywać złożone problemy szybciej i przy mniejszym zużyciu energii niż tradycyjne komputery. Źródło
Krioprezerwacja staje się rzeczywistością: Postępy w dziedzinie krioprezerwacji otwierają nowe możliwości dla medycyny, choć wciąż pozostają wyzwaniem etycznym i technologicznym. Źródło
Fermentacja miso w kosmosie: Eksperyment na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej pokazał, że fermentacja żywności w warunkach mikrograwitacji jest możliwa i nadaje jej unikalne walory smakowe. Źródło
Szczepionka na raka trzustki daje nadzieję: Wczesne wyniki badań klinicznych nad szczepionką mRNA przeciwko rakowi trzustki pokazują, że u części pacjentów udało się zapobiec nawrotowi choroby przez kilka lat. Źródło
Potwierdzenie nowej asymetrii materii i antymaterii: Fizycy potwierdzili kolejne subtelne różnice w zachowaniu materii i antymaterii, co może pomóc wyjaśnić, dlaczego we wszechświecie dominuje materia. Źródło
Tajemnice starożytnej żeglugi na Morzu Śródziemnym: Nowe znaleziska archeologiczne na Malcie wzmacniają teorię, że ludzie z epoki kamienia byli w stanie pokonywać otwarte morze. Źródło

Gospodarka i Ekonomia

Polska

Dane o budżecie państwa po maju: Ministerstwo Finansów opublikowało dane, z których wynika, że po pięciu miesiącach 2025 roku deficyt budżetowy przekroczył 108 mld zł. Dochody wyniosły 223 mld zł, a wydatki 331,3 mld zł. Źródło
Notowania energii na TGE: Na Towarowej Giełdzie Energii kurs indeksu TGe24 na dzień 17 czerwca wyniósł 437,66 zł/MWh, co oznacza niewielki wzrost w stosunku do poprzednich notowań. W godzinach południowych ceny energii były ujemne. Źródło
Nowe przepisy dla rynku pracy: W czerwcu weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która ma na celu uelastycznienie przepisów i dostosowanie ich do zmian strukturalnych, takich jak transformacja energetyczna i cyfryzacja. Źródło
Grupa Pracuj wypłaci dywidendę: Walne Zgromadzenie spółki Grupa Pracuj zdecydowało o wypłacie dywidendy w wysokości 2,10 zł na akcję. Dzień dywidendy wyznaczono na 8 lipca. Źródło
Spadek eksportu w kwietniu: Według danych NBP, eksport towarów z Polski w kwietniu spadł o 2,4% r/r, licząc w euro, podczas gdy import wzrósł o 3,6% r/r. Źródło
Stopy procentowe bez zmian: Na początku czerwca Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe na niezmienionym poziomie, z główną stopą referencyjną wynoszącą 5,25%. Źródło
Nowe świadczenie dla aktywnych zawodowo po 50. roku życia: Od czerwca pracodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzenia za zatrudnienie osoby, która ukończyła 50 lat. Świadczenie może wynieść do 2333 zł miesięcznie. Źródło
Dodatki do emerytur i rent w 2025 roku: Po marcowej waloryzacji wzrosły kwoty dodatków wypłacanych przez ZUS. Przykładowo, dodatek pielęgnacyjny dla osób po 75. roku życia wynosi obecnie 348,22 zł. Źródło
Ceny paliw: Ceny paliw utrzymują się na w miarę stabilnym poziomie, choć zależą od regionu i stacji. Średnie ceny w połowie kwietnia wynosiły około 5,89 zł za litr benzyny 95 i 5,98 zł za litr oleju napędowego. Źródło
Rynek nieruchomości: Sytuacja na rynku nieruchomości pozostaje dynamiczna, z rosnącymi cenami w największych miastach, co stanowi wyzwanie zarówno dla kupujących, jak i najemców. Źródło

Świat

Bank Światowy obniża prognozy wzrostu: Globalna gospodarka ma zanotować najsłabszy wzrost od 2008 roku, nie licząc okresów recesji. Prognozy na 2025 rok zostały obniżone dla 70% gospodarek. Źródło
Eskalacja na Bliskim Wschodzie zagraża globalnej gospodarce: Wzrost napięć między Izraelem a Iranem prowadzi do wzrostu cen ropy, co zdaniem ekonomistów stanowi zagrożenie dla perspektyw globalnego wzrostu i walki z inflacją. Źródło
Wojny handlowe w centrum uwagi G7: Przywódcy grupy G7 mierzą się nie tylko z kryzysem na Bliskim Wschodzie, ale także z widmem wojen handlowych, które mogą dodatkowo osłabić globalną gospodarkę. Źródło
Wzrost gospodarczy w Europie i Azji Środkowej spowalnia: Bank Światowy prognozuje, że wzrost gospodarczy w regionie Europy i Azji Środkowej spowolni do 2,4% w 2025 roku. Źródło
Spowolnienie w gospodarkach rozwijających się: Prawie 60% gospodarek rozwijających się odnotuje w tym roku spowolnienie wzrostu, co utrudni tworzenie miejsc pracy i redukcję ubóstwa. Źródło
Chiny starają się pobudzić rynek nieruchomości: Rząd w Pekinie wdraża kolejne środki mające na celu ożywienie borykającego się z problemami sektora nieruchomości, który jest kluczowy dla całej gospodarki. Źródło
Inflacja w strefie euro: Mimo pewnego spadku, inflacja w strefie euro wciąż utrzymuje się powyżej celu Europejskiego Banku Centralnego, co wpływa na decyzje dotyczące polityki monetarnej. Źródło
Rynek pracy w USA: Dane z amerykańskiego rynku pracy wskazują na stopniowe ochłodzenie, co jest obserwowane z uwagą przez Rezerwę Federalną w kontekście przyszłych decyzji o stopach procentowych. Źródło
Japonia walczy z presją na jena: Słaby jen wywiera presję na japońską gospodarkę, podnosząc koszty importu i zmuszając Bank Japonii do rozważenia interwencji na rynku walutowym. Źródło
Globalny łańcuch dostaw pod presją: Napięcia geopolityczne i zmiany w polityce handlowej największych gospodarek świata nadal stanowią wyzwanie dla stabilności globalnych łańcuchów dostaw. Źródło

Polityka

Polska

ZUS może odebrać 800 plus – przełomowa decyzja sądu: Sąd wydał decyzję, która umożliwia ZUS-owi odbieranie świadczenia 800 plus nie tylko po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, ale również w przypadku nienależnego pobrania środków, np. gdy rodzina pobiera podobne świadczenie za granicą. Źródło
Porządek obrad rządu: Rada Ministrów ma dziś w planach zajęcie się m.in. projektami nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, Prawa farmaceutycznego oraz Prawa o ruchu drogowym. Źródło
Petycje o nowe dni wolne od pracy: Do Kancelarii Prezydenta wpłynęły dwie petycje z wnioskiem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu rozszerzenia listy dni wolnych od pracy o sześć nowych terminów. Źródło
Sondaże przed wyborami prezydenckimi: Najnowsze sondaże pokazują możliwe scenariusze drugiej tury wyborów prezydenckich w 2025 roku, analizując przepływy elektoratów pomiędzy głównymi kandydatami. Źródło
Reforma finansowania samorządów: Nowy model podziału wpływów z PIT i CIT znacząco zwiększył dochody jednostek samorządu terytorialnego kosztem budżetu centralnego. Źródło
Bezpieczeństwo narodowe priorytetem: W obliczu napiętej sytuacji międzynarodowej, rząd kontynuuje program modernizacji armii i wzmacniania wschodniej granicy kraju. Źródło
Debata o Centralnym Porcie Komunikacyjnym: Projekt CPK wciąż budzi duże emocje polityczne i społeczne, a rząd zapowiada audyt i analizę zasadności kontynuacji inwestycji. Źródło
Polska polityka zagraniczna: Polska aktywnie uczestniczy w formatach unijnych i NATO-wskich, kładąc nacisk na wzmocnienie bezpieczeństwa regionalnego i wsparcie dla Ukrainy. Źródło
Prace nad ustawą deregulacyjną: W rządzie trwają prace nad kolejnym pakietem ustaw deregulacyjnych, mających na celu uproszczenie prawa i ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Źródło
Komisje śledcze kontynuują prace: Sejmowe komisje śledcze badające afery z czasów poprzednich rządów regularnie przesłuchują kolejnych świadków, a ich prace są szeroko komentowane na scenie politycznej. Źródło

Świat

Wojna w Gazie i ukryte cele Izraela: Komentatorzy na świecie analizują, że długotrwały konflikt w Gazie może być częścią szerszej, historycznej strategii Izraela dotyczącej demografii i geografii regionu. Źródło
Droga do pokoju w Ukrainie: W obliczu przedłużającego się konfliktu, na arenie międzynarodowej pojawiają się głosy wzywające do kompromisów po obu stronach w celu osiągnięcia zawieszenia broni. Źródło
Napięcia na linii Iran-Izrael: Po niedawnych atakach rakietowych, sytuacja na Bliskim Wschodzie pozostaje niestabilna, z ryzykiem dalszej eskalacji konfliktu. Źródło
Wybory parlamentarne we Francji: Francja przygotowuje się do przedterminowych wyborów parlamentarnych, które mogą znacząco zmienić krajobraz polityczny kraju i wpłynąć na pozycję prezydenta Macrona. Źródło
Sytuacja polityczna w Wielkiej Brytanii: Partia Pracy utrzymuje znaczną przewagę w sondażach przed zbliżającymi się wyborami, co zwiastuje możliwy koniec wieloletnich rządów Konserwatystów. Źródło
Stany Zjednoczone w ogniu kampanii prezydenckiej: Kampania wyborcza w USA nabiera tempa, a debata publiczna koncentruje się na kluczowych kwestiach gospodarczych, społecznych i polityki zagranicznej. Źródło
Indie i polityka de-hyphenacji: Konflikt na Bliskim Wschodzie stawia Indie w trudnej sytuacji dyplomatycznej, zmuszając do balansowania między relacjami z Iranem a Izraelem. Źródło
Unia Europejska wobec wyzwań migracyjnych: Kraje członkowskie UE wciąż poszukują skutecznego i solidarnego rozwiązania kryzysu migracyjnego na swoich granicach. Źródło
Rosja zacieśnia relacje z Koreą Północną: Wizyta Władimira Putina w Pjongjangu budzi zaniepokojenie na Zachodzie i jest postrzegana jako próba budowy sojuszu autorytarnych państw. Źródło
Chiny zwiększają presję na Tajwan: Chińskie siły zbrojne kontynuują manewry wojskowe wokół Tajwanu, podtrzymując wysoki poziom napięcia w regionie. Źródło

Wydarzenia

Polska

Dzwony na 990. rocznicę śmierci Bolesława Chrobrego: Dziś o godzinie 10:25 w najstarszych katedrach i kościołach w całej Polsce, w tym w Poznaniu, zabiły dzwony, upamiętniając rocznicę śmierci pierwszego króla Polski. Źródło
Prognoza pogody na najbliższe dni: Nad Polskę nadciąga chłodniejsze powietrze polarne. We wtorek zachmurzenie umiarkowane z porywistym wiatrem, zwłaszcza na wybrzeżu. W środę ocieplenie na południu, na północy możliwe przelotne deszcze. Źródło
Nowe wydanie „Kroniki Tygodnia”: Od dziś w sprzedaży jest nowy numer lokalnego tygodnika, w którym poruszane są m.in. tematy rocznicy wizyty Jana Pawła II w Zamościu oraz kontrowersje wokół planowanej budowy zakładu biopaliw. Źródło
Obchody przy pomniku Alfy i Skiby: W Stanisławowie Pierwszym (gmina Nieporęt) zaplanowano na dziś uroczystości przy pomniku upamiętniającym żołnierzy Armii Krajowej. Źródło
Policyjne akcje poszukiwawcze: Policja prowadzi cykliczne, ogólnopolskie działania mające na celu zatrzymywanie osób poszukiwanych, co ma wzmocnić bezpieczeństwo w kraju. Źródło
Festiwal Pyrkon w Poznaniu: W miniony weekend w Poznaniu odbyła się 25. edycja kultowego festiwalu fantastyki Pyrkon, która przyciągnęła tysiące fanów. Źródło
Zabójstwo w powiecie hrubieszowskim: 45-latek podczas domowej kłótni śmiertelnie ugodził nożem 54-letniego konkubenta swojej matki. Został aresztowany na trzy miesiące. Źródło
Problemy z zasięgiem w rejonach przygranicznych: Mieszkańcy gmin przy wschodniej granicy województwa lubelskiego wciąż zmagają się z poważnymi problemami z zasięgiem sieci komórkowych. Źródło
Startują letnie zajęcia dla dzieci: W wielu gminach, jak np. w Nieporęcie, rozpoczynają się zapisy na letnie zajęcia i półkolonie dla dzieci spędzających wakacje w domu. Źródło
Rozdano stypendia dla młodych twórców: W Poznaniu dziesięcioro artystów odebrało stypendia artystyczne miasta, które mają wesprzeć ich dalszy rozwój. Źródło

Świat

Dzień Narodowy w USA: „Juneteenth”: Choć oficjalnie obchodzony 19 czerwca, w całych Stanach Zjednoczonych trwają już wydarzenia związane z Juneteenth, świętem upamiętniającym zniesienie niewolnictwa. Źródło
Narodowy Dzień Jedzenia Warzyw (USA): Dziś w Stanach Zjednoczonych obchodzony jest dzień zachęcający do zdrowszego odżywiania i włączania większej ilości warzyw do diety. Źródło
Tragiczne powodzie w Azji Południowej: Monsunowe deszcze spowodowały katastrofalne powodzie w Bangladeszu i Indiach, zmuszając setki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów. Źródło
Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2025: Trwa faza grupowa Euro 2025, a kibice na całym kontynencie z uwagą śledzą zmagania swoich reprezentacji narodowych. Źródło
Pielgrzymka Hadżdż w Arabii Saudyjskiej: Miliony muzułmanów z całego świata biorą udział w corocznej pielgrzymce do Mekki, która odbywa się w trudnych warunkach z powodu ekstremalnych upałów. Źródło
Pożary lasów w Kalifornii: Strażacy w Kalifornii walczą z rozległymi pożarami lasów, które szybko rozprzestrzeniają się z powodu wysokich temperatur i silnego wiatru. Źródło
Festiwal Filmowy w Cannes – podsumowania: Po zakończeniu jednego z najważniejszych festiwali filmowych na świecie, branża filmowa dyskutuje o nagrodzonych filmach i nowych trendach w kinie. Źródło
Protesty rolników w Europie: W kilku krajach europejskich, m.in. w Brukseli, rolnicy kontynuują protesty przeciwko polityce rolnej UE i umowom handlowym. Źródło
Otwarcie nowego muzeum w Berlinie: W stolicy Niemiec otwarto nowe muzeum poświęcone historii zimnej wojny, które prezentuje unikalne eksponaty i interaktywne wystawy. Źródło
Światowy Dzień Krokodyla: Dziś obchodzony jest również Światowy Dzień Krokodyla, mający na celu podniesienie świadomości na temat potrzeby ochrony tych gadów i ich siedlisk. Źródło